Muôs huv trâu oz chas têz tror sâu nju nhiax txiax

Shông 2025, tỉnh Sơn La sir jos sâu cov tâu 215 triệu nhiax đô la txix muôs hax huv muôs trâu oz chas têz, tsar 8% njuôk li chaix no. Hâur ntơư, paz kôngz txir nox thiaz kar hno sâu tâu 208 triệu nhiax đô la, tsar 9,22%. Têx hax huv zov chênhr muôs trâu oz chas têz mak zos yuôx zêx, cà phê, hmôngr kok ntông, caz tsiz, mo môngk, lưv tsiz, chuôz thox hmaz, txir tsơưz...

Zơưs Quàng Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Công Thương, thav pâuz: Shông 2025, kôngz txir nox Sơn La tror txuôs jông tsưr ziv siz tưr muôs huv trâu cxuô luz têz qơưk, hâur ntơư Suôr têz, Nhật Bản, Pakistan, Đài Loan, Lok Tsuôk, Ấn Độ, Anh, Phaz Cir, Thụy Điển, Đức thiaz Mỹ zos têx têz qơưk têx qơư muôs huv zov chênhr. Đhâu cxênhz, 11 hli shông 2025, hax huv muôs trâu oz chas têz sâu tâu yax 208 triệu nhiax đô la, tsar 17,91%, hâur ntơư kôngz txir nox muôx gri, kar nox sâu tâu yax 202 triệu nhiax đô la, tsar 19,96% njuôk li chaix no. Têx huv li mo môngk, lưv tsiz, xaz lênhx tsar, yuôx zêx thiaz cà phê puôr lênhx tâu kruôk zos hax huv jông thiaz sâu tâu nhiax txiax truôx njês. Kriz đar cêr lax luôv tsik zos paz muôs tas kôngz txir nox xưz mak tsênhv cxơưz pêx xênhv sâu nzir nhiax zôngv, têx tsêr luôv tror cxưx nhiax tu jông kôngz txir nox.

Chi nhánh Công ty cổ phần jov hmôngr kok ntông Phú Yên - Tsêr máy jov hmôngr kok ntông  tỉnh Sơn La, xã Chiềng Mung, khênhr sâu zuôr, jov hmôngr kok ntông muôs trâu Suôr têz tưz uô tiar tsưr ziv huôv tsar kôngz lông uô lax luôv shông 2025. Hâur shông, tsêr máy sâu zuôr zuôr luôs 100 cxênhz tấn kok ntông nhôngk, jov tâu yax 30 cxênhz tấn hmôngr kok ntông. Txos nhiv no, Chi nhánh tưz muôs 20.000 tấn hmôngr kok ntông trâu Suôr têz. Chiv kok ntông shông 2025-2026, tsêr máy sir jos zuôr cov tâu 120.000 tấn kok ntông nhôngk, jov 35.000 tấn hmôngr kok ntông muôs trâu têx tuz luôv nhoz Suôr têz.

Zơưs Ngô Quang Tuấn, Phó Giám đốc Chi nhánh, haik kria: Nhiv no, tsêr máy tưz sâu zuôr kok ntông tâu 30 hnuz, xav tu jông 800 tấn kok ntông nhôngk/hnuz, gri sâu zuôr kok ntông nhôngk fênhx đraz 2.000 nhiax/chiaz. Đơn vị tưz đros yênhx cxênhz ziv nênhs hâur thax tsav tỉnh Sơn La thiaz iz cxia xã ntơưv tỉnh Điện Biên siz chos uô luôv chia muôs trâu tsêr máy tu jông.

Chi nhánh Tổng Công ty Yuôx zêx Việt Nam-Công ty cổ phần Yuôx zêx ntơưv Sơn La (Vinatea Mộc Châu), taz tov saiz car 551 ha yuôx zêx, đros trâu têx nôngz zov chênhr li Shan, Kim Tuyên, Bát Tiên, 100% tâu chos trơưk cxênhx cxênhv kôngz lông truôx njês RainForest Alliance (R.A), hâur ntơư thax tsav chos yuôx zêx sir zôngv chuôz zênhx jông đar 329,6 ha. Xav fênhx đraz sâu tâu yax 10.000 tấn njik yuôx zêx nhôngk/shông, ciz 2.500 tấn njik yuôx zêx kruôr; yênhx shông sâu tâu txix 120 - 130 tỷ nhiax, thêv 5 - 6 tỷ nhiax trâu têz qơưk.

Zơưs Lê Chí Long, Giám đốc Vinatea Mộc Châu, haik kria: Công ty tưz số hóa hur si cxênhx cxênhv saiz car thax tsav chos, sâu zuôr thiaz cxênhz yuôx hov jông. Tsêr máy txâuk chai ISO 2000:2022, paz tâu têx têz qơưk xair cêr lax luôv siaz nhiav. Hâux lưv sir zôngv chuôz zênhx jông paz Vinatea Mộc Châu tik bê lax luôv yuôx zêx Mộc Châu nto mông lus trâu cxuô luz têz qơưk hâur ntiax têz, đros ntơư paz yênhx cxênhz tiz nênhs muôx hâux lưv uô tsik tsês. Txix hâu shông txos nhiv no, Vinatea Mộc Châu tưz muôs yax 1.000 tấn yuôx zêx trâu cêr lax luôv Đài Loan thiaz têx têz qơưk Afganistan, Pakistan, Suôr têz, Nhật Bản.

Nhiv no HTX Kôngz lông Ngọc Hoàng, xã Chiềng Sung taz tov siz chos huôv tsar 300 ha xaz lênhx tsar liaz hlưz trâu cxuô kror qơư hâur thax tsav tỉnh. Zơưs Nguyễn Quang Vinh, Giám đốc HTX, thav pâuz: Xaz lênhx tsar ntơưv HTX tâu chos trơưk cxênhx cxênhv VietGAP, trâu qir hữu cơ, sâu tâu txix 20 - 30 tấn/ha, 70 ha ntơưv HTX txâuk chai muôs trâu oz chas têz, tâu puz 2 mã chiv thax tsav chos. Huv ntơưv HTX iz chas muôs trâu têx tsêr thaz nzưr uô luôv txir nox hâur têz qơưk mak tsênhv muôs trâu Suôr têz, Hàn Quốc, Nga thiaz iz cxia cêr lax luôv EU. Viv fuô lês cxênhx cxênhv tsưr ziv thiaz nhav nxiak por hưv kar nox hur, xaz lênhx tsar Sơn La zênhv hnuz zênhv tâu têx têz qơưk xair cêr lax luôv nhiav zuôr lok nox.

Zuôv six cxaz nzir cêr siz tưr uô lax luôv 

Chia uô tiar tsưr ziv muôs huv trâu oz chas têz shông 2025, UBPX tỉnh tưz chox car cxuô sở, ngành thiaz thax tsav tsik tsês paz tsêr luôv muôs huv trâu oz chas têz, lar haik hâur hâux lưv  logistics, cxênhz yuôx hax huv jông, pâuz mênhx qơư uô thiaz puz chiv thax tsav chos. Đros ntiax têz siz chos cxơưz cêr lax luôv, muôs huv trâu Suôr têz, ASEAN, Hàn Quốc, EU đhâu kriz ciaz, qơư uô luôv điện tử.

Zơưs Quàng Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Công Thương, thav pâuz: Fuô lês chox car ntơưv UBPX tỉnh, Sở Công Thương tror zaz zâuv tsêr luôv, hợp tác xã côngv kria hax huv trâu cxuô kror qơư đros pâuz, siz chos muôs huv trâu têx qơư uô luôv điện tử lox; paz tsêr luôv, hợp tác xã pâuz livestream muôs huv; kria têx tsêr luôv, hợp tác xã côngv pâuz siz chos muôs huv trâu oz chas têz trực tuyến, đhâu kriz ciaz, nthuôr saiz zos Bộ Công Thương, têx tỉnh thành hâur hur si têz qơưk kriz.

Iz chas ntơư, Sở Công Thương tror đros têx đơn vị tsik tsês sir zôngv chuôz zênhx số trâu hâux lưv muôs huv trâu oz chas têz li: Chuôz zênhx kria pâuz qơư uô tơưv mênhx pêv điện tử, xưv cxênhx số siz chos muôs kôngz txir nox trâu oz chas têz, đhâu no paz tuz kôngz thiaz tsêr luôv nzor zênhx max muôs tas têx kôngz txir nox muôx kaz hâu đuô. Hlôngr yiaz tsưr ziv thâux hax huv, yar tiax thênhv yêz, tsưr ziv uô ntâuz ntơưr muk lok hâur têz qơưk, paz thâux hax huv muk đhâu têx trôngx lông zôngx ziv li Lóng Sập, Chiềng Khương.

Tsik tas li, tỉnh tsênhv chox car cxuô sở, ban, ngành tsik so huôv tsar tsưr ziv tov kaz muôs tas hax huv trâu oz chas têz li bảo hiểm hax huv, nhiax txiax cêr lax luôv, kria pâuz cêr chai. Têx tsưr ziv uô siz luôs jok paz tsêr luôv grêk tsơưs cêr pôngz nhiax, tsik tas nhiax ntâu thiaz hlôngr yiaz kror sik tưr uô tơưv hax huv Sơn La jông.

Lar haik, chia txuôs jông hâux lưv muôs huv trâu oz chas têz kror sâu nju nhiax txiax truôx njês, sir zôngv tas kror muôx liv lok sâuv muôx huv muôs trâu oz chas têz thiaz moz siaz muôs têx hax huv zov chênhr, muôx liv ntơưv tỉnh li: Lưv tsiz, mo môngk, yuôx zêx, cà phê, huv kôngz txir nox tưz tâu tu jông....Hnuz 20/11/2025, UBPX tỉnh Sơn La tưz tso tơưv Quyết định số 2954/QĐ-UBPX lok sâuv tso chai muôs huv Sơn La trâu têz qơưk đrâuv ntu 2026-2030, đros trâu tsưr ziv: Sir jos nhiax huv muôs trâu oz chas têz txos shông 2030 sâu tâu 400 triệu nhiax đô la, tsar fênhx đraz yênhx shông hâur ntu no tâu 10 - 13%/shông. Hâur ntơư, hax huv kôngz txir nox, kar hno muôs trâu oz chas têz sâu tâu 395 triệu nhiax đô la; hax huv xuôk máy uô, xuôk têk uô muôs trâu oz chas têz sâu tâu 5 triệu nhiax đô la.

Đros trâu tsov xav ndax fiv  thiaz kror đros uô ntơưv cxuô cấp, cxuô ngành, tsêr luôv, HTX, tỉnh Sơn La taz tov iz phênhv tưs nhav nxiak qơư sơưr zos qơư muôs  huv kôngz txir nox trâu oz chas têz nto mông yax ntơưv thax tsav Tây Bắc. Kror tsik tsês huôv tsar ntơưv têx tsêr luôv tu jông thiaz HTX huôv tsar kôngz lông txâuk chai ntiax têz tsik zos paz sâu nju nhiax txiax xưz mak tsênhv yôngv siaz bê lax luôv kôngz txir nox Sơn La hâur đaiv ntâuz cok chiav hâux lưv muôs hax huv trâu têz qơưk đrâuv ntiax têz.