Tiz nênhs số zos têx nênhs têx jâuv sir zôngv tâu chuôz zênhx fuô mông thôngz tsiz hâur hur si cxuô faz cêr uô nênhx xã hội. Nhiv no, hur si tỉnh muôx yax 1 triệu tus tiz nênhs sir zôngv thẻ CCPX đhos chip điện tử, yax 500.000 tài khoản VnelD tưz tâu kích hoạt. Cxuô zav viễn thông tâu cxơưz paz, muôx cêr huôv tsar jông chia huôv tsar tiz nênhs số, đros 100% số xã, 98,5% số jok muôx cxuô zav jông chaz xor đar cáp quang,  kria mạng fuô mông xor tôngx gra đros chêr 4G; tiv tsôngv ntiar thuê bao  xor tôngx gra đros chêr muôx xor tôngx thôngz tsiz tâu jê 60%; tiv tsôngv nênhs sir zôngv internet hur si tỉnh nto 46,34%. Ntơưv no zos têx zav tsênhv chênhz paz nênhs pêx xênhv chuôs têx chuôz zênhx fuô mông, têx sir zôngv txix chuôz zênhx thiaz têx jâuv uô ntâu hâux lưv hâur têx mạng.

Chuôz zênhx, mạng internet thiaz kror siz txuôk taz tov uô tâu kror hlôngr pâur tas cxuô tsar zav hâur cêr uô nênhx. Zơưs Hoàng Văn Chính, 76 shông, phường Chiềng Cơi, Thành phố, thav:  Ntu nênhx nhiv no njuôk li 10-20 shông đrav ntêx muôx ntâu hlôngr yiaz, lar haik mak cêr huôv tsar ntơưv chuôz zênhx. Nhiv no, tsuôk zos khov iz luz xor tôngx gra đros chêr thôngz tsiz thiaz nhoz hâur tsêr cux uô tâu iz cxia ntâuz ntơưr hành chính, đăng ký vax huôv sir zôngv ar,  lok sik zuôr muôs,  thêv nhiax viện phí, cơưv phí, siz nus puôr lênhx đhâu mạng internet, lok sik zôngx ziv thiaz ndax fiv.

Cêr hlôngr số tsênhv tâu huôv tsar ntơưv ntâu faz, txix qơư hâux lưv têz qơư txos cxuô zav ntơưv cêr uô nênhx xã hội, uô hlôngr tas cêr sưv, hâux lưv uô ntơưv yênhx tus tiz nênhs taz tov tâu chuôs têx faz hâur pâuk tsưs số. Trơưk cxênhz tâu, txos nhiv no, hur si tỉnh muôx yax 80% têx hồ sơ ntơưr hành chính tâu kho lês hâur têx huôz chuô mạng đhâu kror trôngx uô hâux lưv têz qơư yưv ti vi cấp tỉnh, huyện, xã, paz max txo tsơưs six hơưv, nhiax phí muk lok trâu nênhs pêx xênhv thiaz tsêr luôv. Têx ngành, faz txơưr cux trâu siaz sir zôngv chuôz zênhx hâur saiz car, chox lês, thêv nhiax.

Hâur ntơư, saz Choz kria fuô lês sir zôngv saiz car  học bạ điện tử txos têx yar cơưv;  saz Kho moz lês số hlôngr côngz xưv saiz car njuôk kho moz đhâu têx zav LIS, RIS, phênhv đruôz máy HIS,  paz txo tsơưs cêr tok ntêr ntơưv têx nênhs moz thiaz chok nxiak muôz têx cêr sênhr moz lok kria tsênhz mênhx; têx saz qơư uô hâux lưv fuô lês muôx liv cêr sir zôngv thêv nhiax tsik chêr nhiax pov njôngr ...

Iz chas ntơư, chuôz zênhx cux cik txos cxuô tsar zav, lar haik mak tsa tơưv yênhx tâu têx tiz nênhs số pâuz kriz zôngv têx txơưv zênhx ntơưv chuôz zênhx paz max trâu hâux lưv txuôk chuôs, siz thôngz, huôv tsar lax luôv. Nhiv no, tưz muôx yax 116.000 tài khoản đros 2.447 hax huv, kôngz, txir Sơn La uô hâux lưv sâuv têx tsar lax luôv điện tử. Mênhx pêv mak muôx  HTX hluôs nênhs 26/3 Yên Châu uô tâu ntâu hâux lưv yênhx côngz hâur hâux lưv muôz têx huv tso muôs uô luôv hâur tsar điện tử,  paz zuôr sir 1/3  xav têx hax huv ntơưv  HTX yênhx shông. Zơưs Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc HTX, fuô kria: HTX tưz muôx  12 zav huv muôs hâur têx tsar  Shopee, Postmart, Lazada, Tiki… thiaz sir zôngv hâur pâuk tsưs mạng xã hội li tiktok, facebook chia yâu mông sir jos zuôr muôs hax huv. Têx nhiax luôv ntơưv têx tsar uô lax luôv điện tử  muôs tâu txix 300-400 triệu đaiv/hli.

Taz sik,cxuô zav jông viễn thông ntơưv tỉnh tsik tâu fiv huv cêr khov chia yênhx têx jông số, tiv tsôngv pêx xênhv muôx xor tôngx gra ntơưv chêr thôngz tsiz tsik tâu ntâu, tsưr ziv số  tsênhv tsơưs... uô chor nhov hâur cêr huôv tsar xã hội số haik khênhx, hlôngr pâur số haik tas nro.

Zơưs Phạm Quốc Chinh, Phó Giám đốc Sở Thông tin thiaz Truyền thông, thav pâuz: Ngành taz tov tuôr xav trâu têx tsêr luôv viễn thông fuô lês cxiax cxênhv viễn thông têz qơư muôx liv chia uô sai cêr tso mạng cáp quang, mạng xor tôngx gra đros chêr đêz đar, paz têx qơư uô nuv viễn thông  gra đros chêr sâuv bông ar thênhv nhiax tov kaz, paz xor tôngx thôngz tsiz trâu têx ziv pluôs, jê cêr pluôs. Cxơưz paz têx qơư njuôk kho moz , yar cơưv thiaz nênhs pêx xênhv nhoz têx thax tsav đrôngs sir zôngv thêv nhiax tsik chêr pov njôngr; sir zôngv têx hâur pâuk tsưs xã hội số,  têx qơư paz số  zov chênhr hâur ntu nênhx yênhx hnuz.

Txix li muôx cêr paz lok sâuv qơư số  nhiv no, cêr huôv tsar tiz nênhs số ntơưv Sơn La cux taz tov tsa yênhx.Nhoz hâur cêr xav huôv tsar hur si trâu ntu hlôngr pâur số, nênhs pêx xênhv  taz tov iz truôv jux juk chuôs, muôz chuôz zênhx cov yênhx hâur pâuk tsưs, qơư zov chênhr chia paz thiaz huôv tsar ntu nênhx số,  chuôz jos huôv tsar nhiax txiax - xã hội./.