Cxiv tsa cêr chai sir zôngv nhiax por hưv huôv tsar har jôngr.

Tỉnh pêz muôx 694.741 ha har jôngr, txênhz 49,24% têx ar thax tsav tỉnh. Hâu ntơư, yax 350.000 ha har jôngr tâu zok trâu 2.000 luz jêx jok, paz pơưs đoàn thể saiz car, cxuô shông muôx txix 90-130 tỷ đaiv nhiax chia por hưv har jôngr, cxênhz yax 50% têx nhiax por hưv har jôngr hâur hur si tỉnh. Uô ntêx shông 2021, hâux lưv por hưv har jôngr tâu lês trơưk têx cêr chai ntơưv jêx jok. Lês cêr chai lok sâuv huôv tsar har jôngr truôx njês, chia sir zôngv tâu jông têx nhiax por hưv har jông fiv huv cxuô thax tsav, UBPX tỉnh tưz tso tơưv ntâuz ntơưr thiaz chox car, kriz đar têx qơư saiz car thiaz sir zôngv nhiax por hưv har jôngr ntơưv jêx, jok.

Zơưs Trần Đức Thuận, Giám đốc Pênhr por hưv thiaz huôv tsar har jôngr tỉnh, haik pâuz: Lês chox car ntơưv UBPX tỉnh, đơn vị đros têx sở, ban, ngành, UBPX têx huyện, thành phố chox car têx xã, phường, thị trấn thiaz têx đơn vị cik txos fuô lês hâux lưv. Đros ntơư chox car têx chi nhánh Pênhr por hưv thiaz huôv tsar har jôngr têx phòng chuyên môn thiaz hạt kiểm lâm têx huyện, thành phố fuô kria cxiv tsa cêr chai saiz car thiaz sir zôngv nhiax por hưv har jôngr ntơưv têx jêx jok trơưk njiaz luk lês trâu sơưr đơưk pov njôngr, vax huôv siz txis.

Kriz đar qơư por hưv huôv tsar  har jôngr

Hâur 2 shông (2022-2023), Pênhr Por hưv thaz Huôv tsar har jôngr tỉnh tưz siz chos kriz 2 jias cơưv cấp tỉnh, 182 jias cơưv cấp xã, đros trâu zuôr luôs 7.000 lưv nênhs côngv cxiv tsa cêr chai “pêx xênhv pâuz, pêx xênhv saz lax, pêx xênhv cxênhz yuôx thiaz pêx xênhv sir zôngv”. Đros ntơư lês têx tsưr ziv “Sir zôngv tâu jông têx nhiax por hưv har jôngr, zov chênhr zos zok nriar têx cêr chai paz têx nênhs sir zôngv nhiax por hưv har jôngr trâu hâux lưv saiz car thiaz por hưv har jôngr”.

Jok Lùn, xã Mường Sang, huyện Mộc Châu taz tov saiz car 960 ha har jôngr; hâu ntơư muôx 1 tus tsưr har jôngr zos jêx jok, 64 tus tsưr zos zis nênhs. Txix shông 2012, jok tâu muôz nhiax por hưv har jôngr, txix ntơư txos nhiv no, têx har jôngr tưz huôv tsar nzir, nhiv no jok tsik yuôr têx trôngz đo, tsik muôx har jôngr. Bí thư Chi bộ, Hâu jok Vì Văn Hạnh haik pâuz: Fênhx đraz cxuô shông jok tâu muôz txix 300-350 triệu đaiv nhiax por hưv har jôngr. Thâuv ntêx hâux lưv sir zôngv nhiax por hưv har jôngr lês trơưk têx cêr chai ntơưv jêx jok. Shông 2018, jok tâu xair zos 1 hâur 10 kror qơư cxiv tsa cêr chai sir zôngv nhiax por hưv har jôngr tâu jông. Tov kaz cxiv tsa thiaz lês têx cêr chai, tưz phaiz mênhx vax huôv, phênhv shuôv trâu cxuô lênhx thành viên Ban saiz car jok thiaz paz por hưv, phax tar tuô hluôr tơưk cuz, sir zôngv nhiax por hưv har jôngr thiaz têx nhiax txơưr tâu jông, tâu pêx xênhv hâur jok kruôk, jông siaz lês trơưk.

Txix 10 kror qơư piz lês hâux lưv tâu jông, txos nhiv no, hur si tỉnh muôx 1.073 luz jok zos tsưr jôngr tâu cxiv tsa cêr chai sir zôngv nhiax por hưv har jôngr. Trơưk cêr chai, cxuô shông txix li têx nhiax tâu muôz, têx jok zuôr muôz 25% nhiax trâu công xưv saiz car, por hưv, phax tar tuô hluôr tơưk cuz har jôngr, zuôr zuz ntông, chos ntông, zuôr têx chuôz zênhx sir zôngv, por hưv har jôngr. Muôz 38% nhiax chia cxiv puôz, kho đuô têx tsêr txux chi, cêr yêz jêx jok, tsêr cơưv ntơưr; zuôr têx chuôz zênhx sir zôngv ntơưv tsêr txux chi. 17% paz uô kôngz lông, paz trâu pêx xênhv cêr nox nhoz, sâu nju nhiax txiax sir zôngv thiaz muôz 20% chia lês hâux lưv fuô kria, kruôk têx nênhs lês tâu hâux lưv jông.

Iz chas ntơư, tov kaz cxiv tsa cêr chai, têx jok tưz tsa tơưv, cxiv kho yax 1.000 tổ, paz por hưv har jôngr, cxuô tổ, đội muôx txix 20-40 thành viên. Cxuô hli, kriz cxênhz yuôx, por hưv phax tar tuô hluôr tơưk cuz trơưk cêr tuôr xav, muôz nhiax trâu têx thành viên txix 150.000 txos 250.000 đaiv/hnuz/côngk. Txix shông 2021 txos nhiv no, têx jok tưz sir zôngv tâu jông yax 291 tỷ đaiv nhiax por hưv har jôngr. Hâu ntơư, sir zôngv trâu hâux lưv saiz car thiaz por hưv har jôngr zos 74 tỷ đaiv, muôz chia paz trâu têx zis nênhs lês hâux lưv zos 50 tỷ đaiv, muôz zuôr luôs 110 tỷ đaiv cxiv puôz tâu yax 5.000 công trình sir sir zôngv hâur jêx jok, công trình cxiv tsa jêx jok yiaz thiaz muôz lês têx hâux lưv txơưr zos 57 tỷ đaiv.

Paz cêr nox nhoz txix li chos har jôngr

Hâux lưv cxiv tsa thiaz lês têx cêr chai, tưz paz trâu têx jok kriz por hưv, phax tar tuô hluôr tơưk cuz trơưk tsưr ziv tổ, zis nênhs, jêx jok, siz chos cxênhz yuôx, tưz paz trâu pêx xênhv thôngx siaz côngv por hưv, huôv tsar har jôngr thiaz tir tar têx nênhs cxâuv chai.

Yax hlo, nhiax por hưv har jôngr tâu sir zôngv tâu jông cxơưz paz muôx hâux lưv uô, sâu nju nhiax txiax truôx njês txix li chos jôngr ntơưv pêx xênhv. Hâur ntơư, muôx qơư chos yuôx njuôz hâur har jôngr ntơưv jok Pạ Lò, xã Cà Nàng, jok Phiêng Ban, xã Mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai; qơư chos shôngz lor njuôs ntơưv jok Nậm Giắt, xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu; chos ntông nox txir ntơưv jok Chiềng Pằn, xã Chiềng Hắc, huyện Mộc Châu; qơư chos har jôngr ntơưv jok Huổi Yên, xã Dồm Cang, huyện Sốp Cộp, qơư chos txir tuôz ziz ntơưv jok Chà Mạy, xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu...

Nhiv no, Pênhr Por hưv thiaz Huôv tsar har jôngr tỉnh taz tov moz siaz saz lax trâu tỉnh chox car têx cơ quan muôx vax huôv, thax tsav lês jông hâux lưv fuô kria cêr chai muôz nhiax por hưv har jôngr trâu pêx xênhv. Kria têx jok cxiv tsa qơư huôv tsar nhiax txiax txix li sir zôngv nhiax por hưv har jôngr, chia paz trâu pêx xênhv huôv tsar truôx njês txix li sir zôngv nhiax por hưv har jôngr. Tror kriz đar têx cêr chai jông trâu cxuô luz jok hâur hur si thax tsav tỉnh, đros trâu moz siaz cxênhz yuôx, sir zôngv jông têx nhiax por hưv har jôngr.